Heb je even?

Heb je even tijd? Of niet? Of heb je eeuwig tijd? Of stopt de tijd van zodra de eeuwigheid begint?

Het is leuk om even na te denken over dat soort (meer filosofische) vragen. Er blijven sowieso een aantal dingen staan:

  • Kan eeuwigheid wel beginnen? Is het dan nog wel eeuwig?
  • Kunnen wij in een tijdloze eeuwigheid wel echt mens zijn, aangezien bijvoorbeeld lichamelijkheid heel sterk gebonden is aan tijd?
  • Is het wel nuttig om over zo iets na te denken? Wat zijn de implicaties van dergelijke opvattingen voor de theologie?

Allemaal boeiende vragen. Hopelijk vind je ze als lezer ook boeiend. Misschien heb je wel een boeiend antwoord. Laat horen!

Categories:

Tags:

Comments

17 responses to “Heb je even?”

  1. Anton avatar
    Anton

    Zomaar wat gedachten:

    Ik weet niet of lichamelijkheid noodzakelijk wel aan tijd gebonden moet zijn. De opgestane Jezus is lichamelijk…

    En misschien kun je binnen de theologie wel zeggen dat de mens eeuwig leeft door zijn eenwording met Christus die eeuwig is.

    Reply
  2. Job avatar
    Job

    Ok, ik ga akkoord: de opgestane Jezus is lichamelijk, maar betekent dat automatisch dat zijn lichamelijkheid niet aan tijd gebonden is?

    Spreken tijd en eeuwigheid elkaar noodzakelijk tegen?

    Reply
  3. Anton avatar
    Anton

    De lichamelijkheid van Christus is vanuit het menselijk wereldbeeld wel aan tijd gebonden, maar alleen aan het begin (vanaf die eerste “stille nacht, heilige nacht”) Interessante vraag of je dan nog van eeuwig mag spreken, omdat de andere kant van de lichamelijkheid van Jezus geen einde kent.

    Tijd en eeuwigheid hoeven elkaar niet tegen te spreken, het laatste is een oneindige benadering van het eerste. Tijdelijkheid en eeuwigheid spreken elkaar wel tegen.

    Misschien gaat het bijbelse begrip eeuwigheid alleen over de uitbreiding van het einde van het leven en niet over het begin?

    Reply
  4. Job avatar
    Job

    Boeiend. Ik heb al aan Gie gevraagd om wat teksten te vertalen in seminarie Grieks rond tijd en eeuwigheid. Aangezien hij ook betrokken was bij de discussie die aanleiding was voor deze post, vond hij dat wel een leuk idee.

    Reply
  5. wouter avatar
    wouter

    @Anton: moet er één bijbels begrip van eeuwigheid zijn? maw kan eeuwigheid voor God niet impliceren dat Hij van vóór alle tijd is en tot in eeuwigheid blijft, terwijl eeuwigheid voor de mens vertrekt van een beginpunt (anders zit je met de gedachte dat zoiets als de ziel van de mens bestond voor de geboorte zoals sommigen gedacht hebben (Origenes??))

    Reply
  6. wouter avatar
    wouter

    “God heeft zich in de menswording van Jezus aan de tijd onderworpen.” akkoord of niet?
    Ik denk zelf dat God zich aan de tijd onderworpen heeft vanaf het moment van de schepping. In die zin staat God niet boven of buiten de tijd.
    Maar ik geef toe, dit zijn gedachten die ik zeer los vasthoud.

    Reply
  7. wouter avatar
    wouter

    lichamelijkheid en tijd zijn volgens mij inderdaad met elkaar verbonden – maar -vanzelfsprekend ook – lichamelijkheid en plaats (ruimte). Dan komt de interessante denkpiste: Jezus’ opstandingslichaam is lichamelijk. ‘waar’ is Jezus dan nu? Moeten we dan toch de hemel denken als een ‘ruimte-innemende plaats’?
    (Beste Wright-“surprised-by-hope”-fans: wat zegt de bisschop daarover?)

    Reply
  8. anton avatar
    anton

    Dag Wouter,
    ER mogen van mij wel meerdere gezichtspunten op de term “eeuwigheid” zijn. Aan de andere kant zie ik (door gebrek aan kennis) niet direct redenen waarom Origenes daar geen punt zou kunnen gemaakt hebben.

    Wat betreft je stellingen: Jezus is aan de tijd onderworpen, maar daarmee ook de drieene God vanaf de schepping? Daar heb ik nog wel wat argumenten voor nodig.

    En of de hemel plaats inneemt? Ik zie wel mogelijkheden voor de wereld als een meerdimensioneel systeem, waarbij driedimensionele (of als je de tijd wil implementeren, vierdimensionele) entiteiten als de mens “plaats” innemen, zonder dat die driedimensionele wezens de hogere dimensies kunnen waarnemen. Een beetje zoals er tweedimensionele vlakken bestaan in een driedimensionele wereld.

    Reply
  9. Joren avatar
    Joren

    @Wouter: Dat God aan de tijd ‘onderworpen’ zou zijn, is een interessant gekozen woord, eentje die zeker reactie uitlokt (van mij bijvoorbeeld). Ons Godsbeeld laat immers vaak niet toe dat God aan iets zou onderworpen zijn. Ik volg de redenering van de schepping als startpunt voor Gods ‘onderwerping’ aan tijd, maar vraag me af of dit noodzakelijk inhoudt of God niet boven de tijd kan staan. Dat God niet buiten de tijd staat vind ik beter gekozen. Maar misschien ondergaat God niet de tijd zoals wij, mensen.

    Reply
  10. maxplanck avatar
    maxplanck

    Vanuit puur fysische argumentering zou ik in ieder geval besluiten dat God buiten onze ervaring van tijd staat. Tijd is relatief, en is verstrengeld met ruimte in ruimte-tijd. De wet van Einstein koppelt de structuur van die ruimte-tijd aan de materie in ons universum. Dat God zichzelf zou onderwerpen aan de tijd, impliceert automatisch dat hij zichzelf ook bepaalde ruimtelijke beperkingen oplegt, en dat hij een materiële component ‘bevat’ (als ik het zo mag zeggen).
    Al bij al denk ik dat God buiten onze ruimtetijd staat, maar Hij kan zichzelf natuurlijk nog altijd andere beperkingen opleggen (dat heeft Hij met het scheppen van een vrije mens sowieso ook gedaan).

    Reply
  11. Job avatar
    Job

    @ Joren: Wat bedoel je met God staat niet buiten de tijd? Want ik zie om eerlijk te zijn niet echt veel verschil met God die in de tijd is.

    Reply
  12. Joren avatar
    Joren

    Daarmee bedoel ik: Doordat God de wereld schiep, schiep Hij onherroepelijk de tijd (zoals MP het mooi uitlegt: ruimte-tijd). Nu, omdat God een God is die openbaart in deze wereld, moet Hij in zekere zin ‘rekening houden’ met die tijd. Hij kan er dus niet omheen dat ‘de tijd’ er is (hij staat er niet buiten), maar dit houdt niet noodzakelijk in dat Hij niet boven de tijd is (zoals MP zegt: Hij staat buiten ONZE ERVARING van tijd).

    Reply
  13. wouter avatar
    wouter

    aanbod voor een deelnemer in deze discussie: “God & Time: 4 views (IVP, 2001). Met bijdragen van Paul Helm, Alan Padgett, W.L.Craig & Nicholas Wolterstorff. Ik heb nog geen tijd gehad om het te lezen, en dat is eigenlijk nodig wil ik nog iets betekenisvol bijdragen aan deze discussie. Je mag dit boek hebben op voorwaarde dat je een recensie-tje schrijft en aan ons doorstuurt (en misschien publiceert op deze blog -Job mag dat?).

    Reply
  14. Job avatar
    Job

    Tuurlijk! Graag zelfs…

    Reply
  15. Joren avatar
    Joren

    Hoewel ik dit een interessant onderwerp vind(en er dus graag meer over nadenk), vraag ik me af of dit onderwerp ook relevant is voor een christen? Is er relevantie te vinden?

    Reply
  16. Job avatar
    Job

    Enorm veel. Als God boven tijd staat, kijk je op een andere manier naar menselijke verantwoordelijkheid en menselijke inbreng dan wanneer God deel uit maakt van de tijd.

    Het is niet zonder reden dat al redelijk snel na Jezus’ hemelvaart theologen zijn beginnen discussiëren over de verhouding tussen God en tijd.

    Reply
  17. maxplanck avatar
    maxplanck

    Ik ben ondertussen aan het boek van Wouter begonnen. Ik hoop er een (enkele) objectievere samenvatting(en) over te schrijven en ook een iets subjectievere recensie.

    Nog even geduld!

    Reply

Leave a Reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Blog at WordPress.com.

%d bloggers like this: