Gisterenavond (of eigenlijk vannacht) werd ik er opnieuw mee geconfronteerd: onze christelijke beleving is heel vaak eenzijdig en weinig gevarieerd. Wat er de directe aanleiding voor was, vertel ik op een ander moment wel weer.
Waarom zeg ik zoiets? Eerst en vooral door het lezen van boeken. Ik ben er de laatste tijd meermaals op gewezen: de mens is in eerste instantie een “liturgisch” wezen. Dat wil zeggen dat wij in de eerste plaats bezig zijn met de dingen waarvan we houden, we willen onszelf inzetten die zaken. James K.A. Smith doet dat prachtig in zijn Desiring the Kingdom. Hij wijst er bijvoorbeeld op dat de reclamewereld vaak veel beter doorheeft dan de kerken hoe de mens in elkaar zit.
Daarnaast ben ik op dit moment bezig met een aantal boeken over de Oosters-Orthodoxe Kerk. Daar heb ik uiteraard ook heel wat kritiek op, maar tegelijk merk ik dat de Oosterse Kerk veel meer dan de Westerse (en dan zeker de Protestantse) Kerk plaats biedt aan het esthetische.
Schoonheid krijgt in onze kerken soms zo weinig ruimte. Beeld en muziek zijn ondergeschikt aan de preek. Opwekkingsliedjes zijn vaak eentonig qua muziek en qua tekst (en de schuld daarvan ligt in de verste verte niet alleen bij Stichting Opwekking, maar ook bij de selectie van de leiders). PowerPoint-achtergronden zijn pure kitch en ronduit lelijk, het niveau van de muziek is ondermaats omdat er niet gerepeteerd wordt, de inrichting van de zaal is goedkoop … Ik weet het, een heel negatief en donker beeld. Gelukkig ken ik ook heel wat tegenvoorbeelden, maar laten we ook eerlijk zijn: wij evangicalen hebben nog veel te leren over esthetiek in een dienst.
Daarom hou ik ervan om eens rond te wandelen in een Anglicaanse kerk, een Rooms-Katholieke kerk of een Oosters-Orthodoxe kerk. Niet omdat ik denk dat zij “betere” christenen zijn, maar wel omdat ze meer aandacht hebben voor schoonheid in de kerk, veel meer dan wij.
James K.A. Smith merkt in zijn boek op dat we in onze kerken het als een probleem ervaren dat er bijvoorbeeld een pornoficatie in de maatschappij is. Een terechte angst, vindt hij, maar wat doen we ermee? We gaan erover spreken … en laat dat net nu niet zijn waar het probleem zich afspeelt. Mensen weten heus wel dat hun ongezonde lust niet goed is, het is niet op een cognitief niveau dat het probleem zit. Laat dus in de kerk meer ruimte voor video, beeld, muziek, drama, woordkunst (Jezus vertelde vaker esthetische verhalen – parabels – dan hij preken gaf).
Leave a Reply