Mijn identiteit: postconservative evangelical

Het gebeurt absoluut niet vaak, maar soms wel eens. Je hebt een bepaald idee over iets, een bepaalde opvatting, een bepaalde mening, maar je weet niet goed hoe je die mening moet formuleren, waar die mening thuishoort. Het kan zelfs verder gaan: het vormt een belangrijk aspect van je christelijke identiteit, maar je weet niet waarom precies. En dan lees je plots een artikel of hoor je iemand spreken die hetgeen je zelf geen plaats kon geven, perfect op zijn pootjes laat terecht komen.

Ik had hetzelfde toen ik dit artikel van Roger E. Olson las (zie foto). Olson gaat in op postconservative evangelicalism. Hij is trouwens ook de persoon die deze term gelanceerd heeft. Dit artikel hielp me om te begrijpen waar ik mijzelf binnen het evangelische spectrum bevind. Het helpt me nog altijd om beter te begrijpen waarom ik bepaalde opvattingen heb die niet door anderen gedeeld worden.

Het is bijvoorbeeld vaak moeilijk om uit te leggen dat wanneer ik me vragen stel bij bepaalde conservatieve standpunten, dit niet automatisch betekent dat ik christelijk-liberaal geworden ben. Het artikel van Olson was voor mij een echte verademing en bemoediging. Ik hoop dat het dat voor jullie ook mag zijn.

Comments

30 responses to “Mijn identiteit: postconservative evangelical”

  1. filipdecavel avatar
    filipdecavel

    Nog twee en we kunnen kaarten!
    Leuk dat je dit even onder de aandacht brengt.

    Reply
  2. brambonius avatar
    brambonius

    post-evangelische conservatieveling had nog net iets erger geklonken…

    Reply
  3. filipdecavel avatar
    filipdecavel

    of een conservatieve post-traumatische evangelicaal

    Reply
  4. antonvanderbeek avatar
    antonvanderbeek

    Ik denk dat we niet lang hoeven te zoeken naar een kwartet, ook al zou ik het rijtje van Bebbington en Noll (p 6) “crucicentrism” graag vervangen zien door “cruci-and resurrectiocentrism”.

    En ook al vind ik de term “postconservatief” wat misleidend (maar goed door Olson uitgelegd), kan ik me wel vinden in zijn beschrijving.

    Reply
  5. Henri avatar
    Henri

    Enerzijds ben ik geneigd om het hele label-verhaal in vraag te stellen. Waarom zou ik mezelf een label willen opplakken? Labels worden zovaak misbruikt door anderen in de zin van “Jefke heeft zichzelf dit label gegeven, en iemand anders met dat label heeft iets fout gezegd, dus is Jefke ook fout in zijn denken.” Labels maken me bang.

    Anderzijds ben ik net zo hard op zoek naar een identiteitslabel voor de identiteit die ik al een 10-tal jaren heb, want dan kan ik mijn denken en doen tenminste plaatsen temidden van andersdenkenden. Labels geven me duidelijkheid.

    Wat ik zeker weet is dat ik tot nog toe pre-traumatic ben… Ja, pre-. :p

    Reply
  6. maxplanck avatar
    maxplanck

    Zijn hier mensen bang om te zeggen dat ze eigenlijk niet meer echt ‘evangelical’ zijn? 🙂

    Reply
  7. Job avatar
    Job

    Ik denk niet dat dat de bedoeling is, ik denk dat het postconservatief evangelicalisme een herwaardering van het evangelicalisme is. Ik beschouw mezelf bijvoorbeeld wel nog heel duidelijk als evangelicaal.

    Reply
  8. maxplanck avatar
    maxplanck

    Wat houdt dat ‘evangelicaal’ zijn in voor jou?

    Reply
  9. antonvanderbeek avatar
    antonvanderbeek

    Als evangelicalisme volgens Bebbington en Noll gekenmerkt wordt door nadruk op de bijbel, bekering, kruis en evangelisch en sociaal activisme, dan ben ik nog steeds evangelicaal. Maar dan wel graag in een brede zin van het woord.

    En dan bedoel ik dat je de hele bijbel op een goede manier uitlegt, dat bekering meer is dan gered zijn van de hel, dat kruis naast de opstanding staat en dat activisme doordacht en doorbeden wordt (en dus niet blind activisme is).

    Maar wat is eigenlijk de definitie van een “evangelical”? En wie kan die met enige vorm van autoriteit geven in een kerk die officieel pausloos zegt te zijn?

    Reply
  10. maxplanck avatar
    maxplanck

    “Maar wat is eigenlijk de definitie van een “evangelical”? En wie kan die met enige vorm van autoriteit geven in een kerk die officieel pausloos zegt te zijn?”

    Exactly my point. In de enge definities van evangelicaal kan ik me meestal niet vinden, en de brede zijn vaak te breed om er niet de helft van de katholieken en anderssoortige protestanten bij te nemen.
    Niet dat ik er mij aan stoor hoor, maar om ‘postconservative evangelical’ dan je ‘identiteit’ te gaan noemen vind ik wel een beetje een open deur intrappen.

    Ik hou het voorlopig op christen.

    Reply
  11. filipdecavel avatar
    filipdecavel

    “Ik hou het voorlopig op christen.”

    Ook dat is een open deur intrappen :-).

    Krijgen labels niet pas betekenis binnen een bepaalde context? In die zin heeft het geen zin om een nieuwe ‘post-conservatieve’ evangelicale kerk te stichten. Maar het helpt wel om een aantal kenmerken, knelpunten, theologische accenten te benoemen. Wanneer die dan binnen een theoretisch kader gelabeled kunnen worden, so be it.

    Reply
  12. maxplanck avatar
    maxplanck

    Mijns inziens zijn er zoveel kenmerken, knelpunten, en theologische accenten, dat de veelkleurigheid aan theologische labels even groot (of misschien zelfs groter) is als het aantal standpunten ivm. die kenmerken, knelpunten en theologische accenten. De vraag is dan of de veelheid aan labels er niet eerder voor zorgt dat elk label nietszeggend wordt.

    Dat neemt niet weg dat het voor veel mensen (mezelf incluis) gezond kan zijn zichzelf eindelijk eens te kunnen labelen.

    Maar of ik door anderen nu als die gekke kerel met zijn rare ideeën of als die post-conservatieve evangelicaal wordt gezien, het zal me worst wezen 🙂 . Voor veel mensen zullen beide synoniem voor elkaar zijn, en dan verzacht zelfs een veelkleurig labeltje het onbegrip niet.

    Reply
  13. filipdecavel avatar
    filipdecavel

    Maar is dat nu niet net één van de kenmerken van een post-conservatieve evangelicaal; een genereuze orthodoxie of anders gezegd, het waarderen (niet minimaliseren) van de ‘labels’ met bijhorende accenten, een openheid naar anderen zonder uw eigen concrete meltingpot van dogma, geloofsbeleven en kijk op Bijbel te verwaarlozen. Binnen de post-conservatieve theologie, aldus Olson in zijn laatste boek, merk je op dat er ook veel aan constructieve theologie wordt gedaan (vb. Open Theology,…) wat er op wijst dat een belangrijke kenmerk is: het voortdurend contextualiseren van de theologie maw in gesprek laten gaan met de huidige tijd. Daar is meen ik dringende behoefte aan.

    Reply
  14. Job avatar
    Job

    Daarbij draait het voor mij niet altijd om hoe anderen mij zien. Voor mij was het artikel van Olson een soort opluchting omdat ik mijn eigen opvattingen beter kon plaatsen en contextualiseren.

    In de Angelsaksische wereld wordt ‘evangelical’ een stuk ruimer geïnterpreteerd dan in onze context en zijn bijvoorbeeld ook de refo’s en de pentacoastals erbij opgenomen. Bij ons is het vooral een afzetten tegen de katholieke kerk. Een definitie van wie je bent als verdediging tegenover een andere stroming, houdt een zeker gevaar in, nl. dat je die andere stroming als minderwaardig gaat beschouwen. Aan de andere kant maakt het wel duidelijk dat je voor een aantal specifieke zaken staat.

    Voor mij was het vaak moeilijk om duidelijk te maken dat ik wel blijf aansluiten bij de traditie waarin ik ben opgegroeid, maar dat ik bij een aantal aspecten toch vragen heb. Does it make sense?

    Reply
  15. brambonius avatar
    brambonius

    Met mijn kerkroots in evangelisch/pinkster vlaanderen en daarna vineyard zal ik altijd wel iets “evangelicaloïde” blijven veronderstel ik… Ook al heb ik mezelf eerst zien opschuiven naar een meer ‘mere christianity’, en daarna naar het schijnt richting postmodern/emerging (aldus één of andere internetquiz) maar eigenlijk vooral ook meer naar de (neo-)anabaptistische kant (shane claiborne; jesusmanifesto.com,…) en new monasticism, al is dat laatste meer aan het borrelen dan dat het echt veel mijn leven verandert heeft tot nu toe, wat wel de bedoeling is… Ook is mijn interesse in sommige aspecten van de katholieke en oosters-orthodoxe tradities groter dan ooit…

    ‘volgeling van Jezus’ zou ik het liefst al label gebruiken, maar daar vind ik mezelf al zo in tekortschieten… iemand nog een labeltje voor me? :p

    shalom

    Bram

    Reply
  16. brambonius avatar
    brambonius

    met die “daarna vineyard” bedoelde ik nog steeds actief in vineyard… En al heb ik steeds meer interesse in new monasticism-achtioge richtingen, het kerkgroepje van vineyard antwerpen ga ik er niet voor in de steek laten…

    Bram

    Reply
  17. Henri avatar
    Henri

    Heeft het zin om in Vlaanderen post-conservatieve, niet-liberale evangelische kerken te stichten?

    Dat is volgens mij afhankelijk van in hoeverre de huidige status-quo-liefhebbende evangelische kerken met hun tijd willen meegaan, zowel in de theologie (vollediger evangelie prediken, incarnational ministry, niet-autoritair leiderschap, belong-behave-believe ipv believe-behave-belong, etc…) als in methodologie (zoals meer gericht zijn op gemeenschap dan op theorie, meer vrienden maken en bruggen bouwen dan mensen be-evangeliseren, etc…)

    Nieuwe kerken stichten is niet nodig als de huidige kerken bereid zijn hun kaartenhuisjes (de tijdsgebonden moderne theologische systemen) te doen vallen zonder hun fundament (de tijdsloze bijbelse waarden) omver te gooien. Maar wat als je van binnenuit verandering probeert te bewerkstelligen en enkel botst op onbegrip en een duidelijke keuzes om eilandjes te behouden?

    Is het dan geen tijd om hier en daar postmoderne kerken te gaan stichten die wel bijbelgetrouw, God-dienend en relevant zijn?

    Reply
  18. maxplanck avatar
    maxplanck

    Het probleem is natuurlijk dat evangelisch Vlaanderen post-conservatief en niet-modern vrijwel per definitie gelijkstelt aan liberaal. 🙂

    Maar ik kan het natuurlijk niet anders dan eens zijn met je laatste alinea’tje.

    Reply
  19. Job avatar
    Job

    Hmm, ik vind die afwezig echt moeilijk. Aan de ene kant: ja. Want dan kun je eindelijk eens concreet aan de slag gaan.

    Aan de andere kant. Moeten we mensen niet kunnen meenemen in een bepaald gedachtegoed? Anders word je een eliteclubje. Bijna zeker zul je dan gelijkgesteld worden met de liberalen.

    Opnieuw aan de andere kant: is dat een goed argument om het niet te doen?

    Reply
  20. antonvanderbeek avatar
    antonvanderbeek

    Even shocking, maar was Jezus in Zijn tijd ook niet een ketter? En toch was hij ook niet bang om een andere weg op te slaan dan het religieuze establishment van die tijd.

    Als je mensen kunt meenemen, is dit natuurlijk goed, maar als we elkaar alleen nog maar binnen de kerk blijven afschieten op punten, waar we het toch niet eens kunnen worden, moeten we misschien toch die stap zetten om nieuwe kerken op te starten (en hopelijk op een rustige manier, ik ben wel weer eens toe aan een vredevolle gemeentesplitsing na de afgelopen jaren).

    Reply
  21. Henri avatar
    Henri

    Ja wat die uitspraak betreft sta ik op één lijn met Anton.

    Reply
  22. Job avatar
    Job

    Inderdaad, maar ik denk tegelijk dat we moeten oppassen om onszelf qua inzicht in mensen op hetzelfde niveau als Jezus te plaatsen.

    Maar ik ga akkoord. Er zouden veel pijnlijke kerkscheuringen vermeden worden als er niet nodeloos pogingen ondernomen werden om toch maar samen te blijven.

    Reply
  23. antonvanderbeek avatar
    antonvanderbeek

    Job, bedankt voor je opmerking. Jezus is inderdaad een “Geval Apart” qua mensenkennis en Hij had altijd de juiste motivering, iets wat van ons “arglistig hart” niet altijd gezegd kan worden. Dus we moeten Jezus op dit vlak zeker niet blind volgen.

    Reply
  24. mayfly avatar
    mayfly

    Jezus was wel een ´ketter´, maar werkte ook binnen het religieuze establishment, hij ging met iedereen in gesprek.
    Was dat niet een van de dingen die Olsen zei, dat post-conservatieven zich niet willen afzetten, maar constructieve theologie willen neerzetten?

    Een gevaar van een nieuwe kerk stichten, is dat de kans dat het percentage gefrustreerde ex-evangelischen vrij groot is. Net als nu de identiteit vaak vervalt in een ´wij zijn niet katholiek´, wordt het, ´wij zijn niet traditioneel Vlaams evangelisch´.
    Dit is geen argument om niet iets nieuws te beginnen, wel een bezorgdheid.

    Reply
  25. filipdecavel avatar
    filipdecavel

    @Mayfly mooie reactie. Ik heb je laatste alinea meegenomen naar een eigen blogpost.

    Reply
  26. filip avatar
    filip

    Vanaf nu te lezen op http://filipdecavel.typepad.com

    Reply
  27. Henri avatar
    Henri

    Hmmmm ik denk dat die bezorgdheid wel terecht is … maar euh … (ik denk hardop he) …

    Het is volgens mij de eerste stap om inderdaad binnen het establishement in gesprek te gaan en vragen te stellen. Maar zoals Anton en Job al aangaven:
    Anton: …als we elkaar alleen nog maar binnen de kerk blijven afschieten op punten, waar we het toch niet eens kunnen worden…
    Job: …Er zouden veel pijnlijke kerkscheuringen vermeden worden als er niet nodeloos pogingen ondernomen werden om toch maar samen te blijven…

    Dus die bezorgdheid moet een van de principes worden als we alternatieven zouden gaan stichten dat we inderdaad niet anti-evangelisch worden.

    Voor mij persoonlijk is dat gevaar niet zo sterk aanwezig, ik denk nog steeds redelijk traditioneel-evangelisch, alleen ik ontvang de post-evangelischen en post-conservatieven met redelijk open armen en daarin is – helaas – een groot verschil te merken bij de traditionele evangelischen.

    Een tip: Een brief van Brian McLaren aan zijn lezers en hoe ze met hun ideeen de bestaande kerken niet mogen verachten of omvergooien. Vooral punt 5-6-7 zijn van toepassing hier denk ik. Pas het dan even toe op jou denken he, niet enkel op Brian’s boeken.

    http://www.brianmclaren.net/emc/archives/resources/note-to-readers-1.html

    Reply
  28. antonvanderbeek avatar
    antonvanderbeek

    Thanks Mayflay

    Mijn ervaring is dat frustratie de slechtste motivatie is om een kerk te stichten. Het komt of niet van de grond (zoals een paar jaar geleden in Leuven is geprobeerd), of het sterft langzaam uit (zoals op andere plaatsen in het land).

    Het mooie van Jezus is dat hij allebei deed: in gesprek blijven met het establishment, maar tegelijkertijd zijn agenda niet door dat establishment laten bepalen én laten zien dat dat establishment er regelmatig grondig naast zit (zie bijvoorbeeld mattheus 23). En dat nog eens met tranen in de ogen. Tja, nog veel te leren dus. 🙂

    Reply
  29. Job avatar
    Job

    Bedankt Henri, voor de link naar Brian McLaren. Het is fantastisch te zien dat auteurs beseffen welke dynamietstaafjes ze produceren.

    Net als Alfred Nobel teleurgesteld was dat zijn uitvinding voor oorlog gebruikt werd in plaats van voor goede doeleinden, merk ik dat McLaren niet wil dat zijn boeken gebruikt worden om ‘oorlog in de kerkbanken’ te voeren.

    Reply
  30. brambonius avatar
    brambonius

    Ik ben nog steeds aan het denken aan deze discussie:

    “Een gevaar van een nieuwe kerk stichten, is dat de kans dat het percentage gefrustreerde ex-evangelischen vrij groot is. Net als nu de identiteit vaak vervalt in een ´wij zijn niet katholiek´, wordt het, ´wij zijn niet traditioneel Vlaams evangelisch´.”

    Is ‘Vlaams evangelisch’ dan zo een afgebakend geheel? En wat het beginnen van een nieuwe kerk betreft, gefrustreerde ex-evangelischen van hun frustratie afhelpen zou mooi zijn, maar ik zou eerder denken aan mensen die ik ‘in de wereld’ ken, die op geen enkele manier in onze ‘vlaamse evangelische’ kerken zouden inpassen, maar die misschien wel heel geïnspireerd zouden zijn door Shane Claiborne en McLaren en Co. Moeten die mensen beginnen met Jezus volgen, of moeten ze bekeerd worden tot iets als een Vlaams evangelisch cultuurtje voor ze dat mogen doen?

    Shalom

    Bram

    Reply

Leave a Reply to Job Cancel reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Blog at WordPress.com.

%d bloggers like this: